خشکترین تابستان 50 سال اخیر
ایران در سال آبی جاری (از مهر 1399 تا پایان شهریور 1400) بزرگترین خشکسالی نیم قرن اخیر خود را تجربه میکند. بهطوری که میانگین بارشهای امسال حتی بیش از 50 درصد کمتر از متوسط بلندمدت است. شدت کمبارشی در برخی از استانها بیشتر است و بحران در بعضی از مناطق جدیتر.
برای مثال، مطابق با تازهترین آمار سازمان هواشناسی، میزان نزولات جوی در استان سیستان و بلوچستان حدود ۸۲ درصد، در استان هرمزگان 86 درصد و در استان کرمان ۶۵ درصد کمتر از میانگین بلندمدت گزارش شده است. در برخی از استانها بویژه استانهای پربارشی مانند گیلان و مازندران درصد کاهش بارشها کمتر است اما بهطور کلی میتوان گفت که بارشها در تمام استانهای ایران برای اولین بار در 50 سال اخیر کمتر از نرمال بوده است و هیچ حوضه آبریزی را در ایران نمیتوان یافت که میزان بارشهای سال آبی جاری آن از مدت مشابه سال گذشته و میانگین 52 ساله بیشتر باشد.
براساس آمارهای شرکت مدیریت منابع آب ایران، ارتفاع کل ریزشهای جوی از اول مهر لغایت 28 اردیبهشت سال آبی 1400-1399 بالغ بر 143 میلیمتر و حجم بارش اول مهر تا پایان 28 اردیبهشت معادل 235.668 میلیارد مترمکعب بوده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت (220 میلیمتر) 35 درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (300 میلیمتر) 52 درصد کاهش نشان میدهد.
این درحالی است که خشکترین سال 50 سال اخیر، دقیقاً پس از دو سال تر تجربه میشود که آن دو سال از نظر پربارشی در رتبههای نخست میانگین 50 ساله کشور قرار داشتند. شرایطی کاملاً جدی، که از یک چالش جدی در تأمین آب کشور خبر میدهد و کارشناسان نیز بر این باورند که احتمالاً این دوره خشک و کمآب، عمر طولانیتری به نسبت دوره «تر و پربارش» دارد؛ بحرانی که بیش از گذشته برنامهریزی و توجه مردم و مسئولان را میطلبد. چراکه نه تنها بارشها کمتر شده، بلکه سفرههای آب زیرزمینی و سدهای کشور نیز وضعیت مناسبی ندارند.
میزان پرشدگی سدهای کشور امسال حدود 10 میلیارد متر مکعب کمتر از مدت مشابه سال قبل است و حدود 29.5 میلیارد مترمکعب برآورد میشود؛ و بیلان سفرههای آب زیرزمینی نیز منفی است و در اغلب دشتهای ایران با فرونشستهای قابل توجهی مواجه هستیم. برآورد میشود که ۵۰ سال برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی، موجب شده تا بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب از ذخایر این منابع آبی کاسته شود و شرایط کشور به مرحلهای برسد که افت سطح آبهای زیرزمینی حتی در خصوص ذخایر تجدیدناپذیر سفره آب زیرزمینی را تجربه کنیم.
اما با وجود تمام این کسریها و کاستیها، متخصصان و پژوهشگران بر این باورند که نباید مصرف نادرست منابع آبی در پشت کمبود بارشها پنهان شود و باید به آن بیش از پیش بپردازیم. چراکه تنها راه رهایی از وضع موجود «سازگاری با کمآبی و مدیریت منابع اندک آبی کشور» است و ایران خشک و کم آب چارهای جز آن ندارد.
۱۰ پروژه صنعت برق روز گذشته و در هفته هفتم پویش #هرهفته_الف_ب_ایران در استانهای کرمان، فارس و کرمانشاه با اعتبار ۳۳۶ میلیارد تومان افتتاح شد.
در آیین بهرهبرداری از این ۱۰پروژه صنعت برق که بهصورت ویدئوکنفرانس برگزار شد؛ وزیر نیرو گفت: در استانهایی که تولید برق از سدهای مخزنی انجام میشود، امسال با حدود ۳۲۰۰ مگاوات کاهش ظرفیت تولید نسبت به سال گذشته مواجه هستیم، این بدان معناست که هم در مصرف بهنگام و به اندازه آب موجود در مخازن این سدها و هم مصرف انرژی لازم است دقت بیشتری داشته باشیم.بهگزارش پایگاه اطلاعرسانی وزارت نیرو، «رضا اردکانیان» اظهار کرد: امید است پیشاپیش همه دستگاههای دولتی و اجرایی کشور در صرفهجویی مصرف انرژی، پیشرو بوده و مردم نیز در بخشهای مختلف بویژه خانگی سهم و نقش خود را در این زمینه ایفا کنند.وی افزود: امیدوارم با رعایت ملاحظات بهداشتی، دیگر پیک یا موج پنجمی در موضوع کرونا نداشته باشیم و همگی مواظبت کنیم از اینکه بویژه در فصل انتخابات با احتراز از شرایطی که ممکن است ما را گرفتار اوج مجدد کند انتخابات باشکوه و فراموش نشدنی را با حضور گسترده همه مردم برگزار کنیم.
افتتاح 35 پروژه در 7 هفته
اگرچه قطار افتتاحهای هفتگی صنعت آب و برق از سال 1398 حرکت خود را آغاز کرده اما آنطور که وزیر نیرو میگوید، این افتتاحها حتی پساز پایان دولت دوازدهم متوقف نخواهد شد و حرکت آن بواسطه سرمایه گذاریهایی که در سالهای اخیر انجام شده، ادامه خواهد داشت.اردکانیان در این زمینه گفت: با افتتاح پروژههای امروز(سهشنبه)، از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون ۳۵ پروژه از مجموعه طرحهای وعده داده شده در قالب این پویش به ثمر رسیده و حدود ۸ هزار میلیارد تومان برای این پروژهها از منابع مختلف سرمایهگذاری شده است.
وزیر نیرو اظهار داشت: این مسیر مطابق برنامه هفتگی تا پایان سال بدون وقفه ادامه خواهد یافت، بویژه در هفتههای باقیمانده از فعالیت دولت دوازدهم، این افتخار را خواهیم داشت که طرحهای برنامهریزی شده از جمله ۴ سد مخزنی و تعدادی نیروگاههای عمده و بزرگ اعم از حرارتی و تجدیدپذیر، تصفیهخانههای آب و فاضلاب و آبرسانی روستایی را به نتیجه برسانیم و مراسم افتتاحیه این پروژهها مطابق برنامه برگزار شود. وی گفت: این فعالیتها در کنار کار مستمر و شبانهروزی است که توسط همکاران صنعت در پهنه کشور و با حمایت و پشتیبانی همه دستگاهها برای عبور موفق از تابستان ۱۴۰۰ که یکی از خشکترین سالها در پنج دهه اخیر است انجام خواهد شد.
اردکانیان گفت: امید است مجموع برنامههایی که برای مدیریت اوج بار در تابستان و همچنین برای تأمین آب آشامیدنی کافی و مطمئن در این سال تدارک دیده شده با حمایت همگی بویژه با همراهی و همکاری مردم بهثمر برسد. وی تأکید کرد: دولت همه گونه پشتیبانی و همکاری از این طرحها را داشته و هفته جاری هم پیشنهاد مشترک وزارت نیرو و وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه به منظور اختصاص بیش از ۳۲۰۰ میلیارد تومان منابع برای طرحهای آبرسانی فوری و اضطراری در مناطق تحت تنش در همه استانهای کشور به تصویب هیأت وزیران رسید. وی با اشاره به اینکه این طرحها در حال اجرا هستند، اظهار داشت: این تصمیم و تصویبنامه ایجاد اطمینان برای تأمین منابع مالی مورد نیاز است و امید است با اتمام بموقع آنها بتوانیم موضوع تأمین آب شرب را به نحو مناسبی به ثمر برسانیم.
جزئیات ۱۰ پروژه افتتاحی صنعت برق
گزارشهای وزارت نیرو نشان میدهد که از این 10 پروژه، چهار پروژه در استان کرمان، سه پروژه در استان کرمانشاه و سه پروژه نیز سهم استان فارس است. بر این اساس، در استان کرمان دو نیروگاه خورشیدی، افتتاح پست ۱۳۲ کیلوولت ریگان و افزایش ظرفیت منوجان ۲ با سرمایهگذاری ۱۷۰ میلیارد تومان به بهرهبرداری رسید.همچنین، در استان کرمانشاه سه پروژه افزایش ظرفیت پست روانسر، کنگاور و سرپل ذهاب ۲ نیز با اعتبار ۳۶ میلیارد تومان به بهرهبرداری رسید.طبق برنامه، در استان فارس نیز دو پروژه افزایش ظرفیت پست و یک پروژه پست حسن آباد با اعتبار ۱۳۰ میلیارد تومان مورد بهرهبرداری قرار گرفت.