فراموشی قناتها، گرفتاری در چاهها
ایران میراثهای قدیمی و متعددی دارد که باید بدانها افتخار کرد. یکی از آن میراثها که به دنیا صادر شده، قنات است؛ کانالی ساده که برای دسترسی به آب در دل زمین حفر میشده است تا بتوان آبی پاک و دایمی را در بدترین نقاط کمآب ایران در دسترس قرار داد. اجدا ما در ایران زمین حدود ٢ هزار سال با این روش حیات و ممات داشتند و درحقیقت، قنات را کهنترین فناوری انسان برای دستیابی به آب پاک کردند. شیوه کار ایرانیها هم این چنین بوده است که تونلی افقی حفر میکردند و از دامنه کوه، آب زیرزمینی را با شیب ملایمی به محل استفاده منتقل میکردند. به عبارتی تا زمانی که ارتفاع آب بالاتر از تونل باشد، آب زهکشی شده در آن جریان خواهد داشت و مردم میتوانند از آب پاک بهره برند. نکته جالب در این مکانیسم ساده آن است که نمیتوان بیش از حد معینی از سطح آبهای زیرزمینی برداشت کرد. این امر نوعی کنترل بر میزان برداشت آب به وجود میآورد؛ همچنین به دلیل زیرزمینی بودن تونلها، تبخیر آب و هدر رفت آن را هم کنترل میکرد.
ادامه مطلب