چرا یارانه پنهان آب؟
انوش نوری اسفندیاری در گفت‌وگو با خانه هم‌افزایی آب و انرژی مطرح کرد:
توسعه در کشور ما بیش از اندازه طبیعی خود به بهره برداری از منابع طبیعی وابسته شده است. تلاش ها برای توسعه اقتصاد دانش
بنیان، از برنامه سوم تاکنون براساس سند چشم انداز هنوز نتیجه نداده و رانت آب و انرژی موتور محرکه اقتصاد کشور باقی مانده است؛ بخش مهمی از یارانه آب از محل منابع درآمدی حاصل از فروش سوخت های فسیلی تأمین می شود.
تفاوت میان هزینه پرداختی توسط بهره بردار نهایی و هزینه واقعی صرف شده توسط کارگزاران استحصال و بهره‌برداری برای هر مترمکعب، می تواند نشانگر اولیه میانگین یارانه پنهان آب در سطح کشور باشد. علت پنهان نامیده شدن این یارانه این است به طور آشکار محاسبه و به بهره‌بردار پرداخت نشده که این میانگین برحسب منبع، محل و نظام بهره برداری از آب متفاوت استِ.
پنهان بودن یارانه بُعد دیگری نیز می‌تواند داشته باشد و آن درج نشدن هزینه‌های واقعی نهاده‌ها و کالاهای واسطه مصرف شده در صورت های مالی یا لیست هزینه‌های کارگزاران آب است مانند هزینه انرژی، هزینه ارزی و منابع انسانی و...
بُعد سوم یارانه پنهان خسارت های استحصال معطوف به دیگران است که در صورت‌های مالی نیامده‌اند مانند خسارت‌های وارده به محیط زیست و منابع پایه و اکوسیستم‌های کشور است؛ چون هزینه‌های پنهان به طور کامل محاسبه و در تصمیم‌گیری‌ها از طریق سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی از بهره‌بردار نهایی دریافت نمی‌شود، لذا این تصمیم‌گیری های اسراف‌کارانه و همراه با تلفات زیاد است و حسب مشاهدات تلفات در سمت بهره‌بردار نهایی و در سوی کارگزاران خدمات آب بسیار بالا است..
برگرفته از ششمین شمارۀ نشریۀ هم‌افزایی انرژی و آب (پاییز و زمستان 1403)
