فصلنامه گفت و گوی آب: شماره 23

 

توزیع زمانی و مکانی موجودی و تقاضای آب، ناهماهنگ است. با اینکه موجودی آب شیرین، علی رغم نوسانات طبیعی و افزایش احتمالی در نوسان اقلیم (ناشی از فعالیتهای انسان)، نسبتاً ثابت باقی مانده است، ولی تقاضای آب همچنان افزایش می یابد. در برخی مناطق، تقاضا به آستانه توان تأمین سیستم طبیعی رسیده است. و شمار مناطقی که تقاضا از موجودی پیشی می‌گیرد، به سرعت در حال افزایش است. تقریباً ویژگی همه این

مناطق، فعالیت وسیع اقتصادی و تراکم زیاد جمعیت است، از این رو ازنظر سیاسی و استراتژیک نیز پراهمیت به شمار می‌آیند.

انتقال میان‌حوضه ای آب، پرسش هایی را از دید گروه‌های ذینفع و جوامع متأثر از طرح برمی‌انگیزد. این پرسش‌ها مسائل گوناگونی را که با رشته‌های مختلف ارتباط می‌یابد شامل می شود: توجیه فنی، چالش‌های تکنولوژیکی و طراحی و بهره‌برداری آنها (مهندسی)، اثرات زیست‌محیطی (اکولوژی)، حفاظت از حقوق جوامع محلی و در حالت عمومی‌تر، پیامدها از دیدگاه حقوقی، اثرات روی فرهنگ‌های محلی و امرارمعاش (مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی)، نحوه توزیع منافع و هزینه‌ها (اقتصادی) و مسائل مرتبط با مشارکت همگانی، حکمرانی خوب و فرایند سیاسی (اداره امور عمومی و علوم سیاسی.)

طرح‌های بزرگ مهندسی مانند انتقال میان حوضه ای آب فقط بعد از آنکه سایر جایگزین‌ها (مقیاس کوچکتر) به کار گرفته شده باشند توجیه می‌یابند و فقط اگر در هدف‌گذاری و نیز در عمل برای تأمین نیازهای حیاتی انسان باشند. در این طرح‌ها باید پنج معیار زیر برآورده شود:

مازاد و کسری واقعی: مازاد واقعی در حوضه مبدأ و کسری واقعی در حوضه مقصد وجود دارد.

پایداری: طرح انتقال از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی پایدار است.

حکمرانی خوب: طرح انتقال از طریق فرایند حکمرانی خوب (شامل تصمیم‌گیری مشارکتی، شفافیت، پاسخگویی، حاکمیت قانون و نظایر آن) پی‌ریزی می شود.

توازن حقوق موجود با نیازها: طرح به حقوق موجود احترام می‌گذارد؛ در صورت لزوم، تدابیر مناسب برای جبران خسارت مورد توافق قرار می‌گیرد. در اثر طرح، وضع هیچ‌کس بدتر نخواهد شد و هیچ تأثیر فراسرزمینی منفی وجود ندارد.

دانش مطمئن: طرح انتقال مبتنی بر دانش مطمئن است و به اندازه کافی عدم قطعیت و ریسک و خلأها در شناخت شناسایی می‌شود. تمام گزینه‌های ممکن در نظر گرفته می‌شود.

فرم ثبت نظرات

نام
ایمیل
متن
متن