اقتصاد نهادی آب، تحلیل تطبیقی نهادها و عملکرد
عنوان کتاب:
The Institutional Economics of Water, A Cross-Country Analysis of Institutions and Performance
عنوان به فارسی: اقتصاد نهادی آب، تحلیل تطبیقی نهادها و عملکرد
نویسندگان: Maria Saleth و Ariel Dinar
ناشر: Worldbank/Edward Elgar
سال نشر: ۲۰۰۴
تعداد صفحات: ۳۹۸
شرح مختصر:
با ورود جهان به هزاره جدید، کمیابی آب- هم در نمودهای کمّی و هم کیفی آن- خود را به عنوان یک چالش عمده توسعه برای برخی کشورها نمایان می‌سازد.
با اینکه ماهیت و شدت مشکلات آب از کشوری به کشور دیگر متفاوت است، یک ویژگی مشترک در بیشتر کشورها وجود دارد: کمیابی آب- اعم از کیفی، کمی، یا هر دو- بیشتر از آنکه ناشی از محدودیت‌های فیزیکی برای افزایش عرضه باشد، نتیجه استفاده ناکارآمد و مدیریت ضعیف آب است. این واقعیت، اصل مسئله بحران آب است و این تشخیص، ما را امیدوار می‌کند که می‌توان با بهبود استفاده و مدیریت آب، بر این بحران چیره شد. ولی این کار آسان نیست، چون مستلزم تغییرات اساسی در شیوه توسعه، تخصیص و مدیریت منابع آب است. چگونگی طراحی، آغاز، و تداوم این تغییرات و غلبه بر چالش آب، در چارچوب محدودیت‌های اقتصادی، اکولوژیکی، و سیاسی در قلب گفتمان جاری آب، هم در سطح ملی و هم در سطح بین‌المللی قرار دارد.
کتاب حاضر که در نوع خود از برجسته‌ترین آثار در این زمینه به شمار می‌آید، تفصیلی‌ترین و جامع‌ترین ارزیابی اصلاح آب و عملکرد بخش آب را از زاویه اقتصاد نهادی و اقتصاد سیاسی ارائه می‌کند.
در این کتاب به شکل ماهرانه‌ای نظریه نهادی با اقتصاد منبع یکپارچه می‌شود، و مرور جامع ادبیات نظری و تجربی انجام می‌شود. بر این اساس، یک روش‌شناسی جدید را برای بررسی کمّی عملکرد نهادها در حوزه آب تدوین می‌کند. این روش‌شناسی مبتنی بر اصل «اکولوژی نهادی»، چارچوب «تجزیه و تحلیل نهادی»، و نظریه تغییر نهادی است. نویسندگان با استفاده از این روش‌شناسی جدید، به اضافه اطلاعات گردآوری‌شده در قالب نظرسنجی بین‌المللی از ۱۲۷ خبره آب، یک تحلیل تجربی تفصیلی از فرایند برهم‌کنش نهاد- عملکرد در بخش آب را ارائه می‌کنند. آنان همچنین با اتکا به رویکرد هزینه تبادل نهادی (institutional transaction cost) و بررسی تجربه کشورها در اصلاح بخش آب، شواهد عملی درباره نقش نسبی عوامل گوناگونی که بر گستره و عمق اصلاحات نهادی آب در ۴۳ کشور جهان و منطقه تأثیر می‌گذارد فراهم می‌کنند. این کتاب با تشریح آثار دامنه‌دار برای نظریه و سیاست اصلاح بخش آب و به طور کلی اصلاح نهادی پایان می‌یابد.
کتاب حاضر با روشن‌کردن پژوهش‌ها و سیاست‌های آتی در این قلمرو، اهمیت و ارزش ویژه‌ای برای اقتصاددانان نهادگرا، اقتصاددانان منابع طبیعی و محیط زیست، متخصصان علوم سیاسی، سیاست‌گذاران، نهادهای بین‌المللی، و دانشجویان و پژوهشگران مسائل مرتبط با آب دارد.
ساختار کتاب
کتاب حاضر در ۱۱ فصل و سه پیوست به قرار سازماندهی شده است:
فصل۱- چالش آب از منظر نهادی
فصل۲- درک نهادها: ماهیت، عملکرد، و تغییر
فصل۳- نوشتارهای موجود: رویکردها، تلاش‌ها و محدودیت‌ها
فصل۴- ارزیابی پیوندهای نهادی: به سوی روش‌شناسی جدید
فصل۵- چارچوب تحلیلی و مدل‌های تجربی
فصل۶- زمینه تجربی: توصیف و توجیه
فصل۷- تغییرات نهادی در بخش آب: بررسی تطبیقی کشورها
فصل۸- پیوندهای نهاد- عملکرد: شواهد و ارزیابی
فصل۹- پیوندهای نهاد- عملکرد: پابرجایی (robustness) و بافت‌مندی (contextuality)
فصل۱۰- توالی و راهکارهای نهادی
فصل۱۱- جمع‌بندی
پیوست۱- پرسش‌نامه
پیوست۲- فهرست خبرگان ارائه‌کننده نظرات و داده‌ها
پیوست۳- قیاس ریاضی مسیرهای تأثیر- انتقال
دانلود کتاب
