راهنمای نحوه ارتباط بیلان منابع آب کشور با تجارت آب مجازی
عنوان: راهنمای نحوه ارتباط بیلان منابع آب کشور با تجارت آب مجازی
نهاد تهیهکننده: سازمان برنامه و بودجه
تاریخ انتشار: 1396
تعداد صفحات: 191
آب مجازي ميزان آبي است كه در فرايند توليد كالا مصرف شده است. اصطلاح آب مجازي برآمده از عبارت تجارت آب مجازي است كه منظور از آن، ميزان آب مصرفشده در فرايند توليد كالاهايي است كه از مرز يك قلمرو سياسي مستقل، وارد يا صادر ميشود. از اين ديدگاه، آب مجازي به همراه سه منبع آب واقعي كه عبارت از آب آبي (سطحي- زيرزميني)، آب سبز (بخشي از رطوبت خاك كه به وسيله ريشه گياهان جذب ميشود و آب خاكستري (پساب، آبهاي شور و آبهاي آلوده) هستند، يكي از منابع چهارگانه آب به شمار میآید. از ديدگاه بيلان متعارف، منابع آب به طور اساسي مربوط به منابع آب آبي و خاكستري ميشود و دو منبع ديگر (مجازي و سبز) در چرخه آب در نظر گرفته نميشود. پيوند بين «منابع آب مجازي»با «منابع آب واقعي»، پيوند بحث تجارت آب مجازي با بيلان منابع آب است. از سوي ديگر، بيلان متعارف، يك چرخه بسته ميباشد. ولي در پيوند با منابع آب مجازي، ديگر با يك چرخه بسته روبرو نبوده، بلكه با فرآيندها و تبادلات بين منابع آب روبرو هستيم.
هدف از تهيه اين راهنما، ارائه يك چارچوب براي تعيين ارتباط بيلان منابع آب كشور با تجارت آب مجازي است. از آنجا كه تجارت آب مجازي به عنوان يك بحث نو در ادبيات مديريت منابع آب كشورهاي مختلف مطرح شده است، لازم بود دستور كار مناسبي در اين موضوع تهيه شده تا راهنماي عملي مناسبي براي مطالعات و تصميمات اجرايي مربوط به مديريت منابع آب كشور باشد. مفاد اين راهنما براي دادههاي موجود كشور نيز انجام شده تا به عنوان يك نمونه عملي، راهنمايي جامع براي كاربران باشد.
فهرست مطالب
فصل اول- كليات
فصل دوم- شناسايي و تعيين انواع منابع چهارگانه آب (آبي- سبز- خاكستري- مجازي) و نحوه پيوند آنها
فصل سوم- تعيين مقادير (محتويات) منابع چهارگانه آب (آبي- سبز- خاكستري- مجازي)
فصل چهارم- تعيين شيوه كاربرد يافتههاي مربوط به پيوند مقادير منابع چهارگانه آب
پيوست1- نمونهاي از بيلان متعارف منابع آب (آبي) در يك محدوده جغرافيايي
پيوست2- نكات ويژه پيرامون محاسبات آب مصرفي واحدهاي صنعتي كشور
پيوست3- جنبههاي سياسي- امنيتي، پتانسيل اختلافات، منازعات، صلح ها و همكاريها ...
پيوست4- نرمافزار کاربردوست «تجارت آب مجازی» با راهنمای آن برای محاسبه گام به گام «پیوند تجارت آب مجازی و بیلان منابع آب در محدوده جغرافیایی معین (کشور)»