نشست تخصصی مسئله آب از دريچه علوم اجتماعي برگزار می‌شود
نشست تخصصی مسئله آب از دريچه علوم اجتماعي در قالب پنجمین همایش کنکاشهای مفهومی و نظری دربارۀ جامعۀ ایران سه شنبه 24 خردادماه 1401 با همکاری پویش ملی خانواده آب ایران، اندیشکده تدبیر آب ایران و انجمن جامعه‌شناسی ایران برگزار می‌شود.
به گزارش روابط عمومی اندیشکده تدبیر آب ایران، این نشست با حضور دکتر محمد فاضلی، پژوهشگر و رئیس سابق مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی، دکتر کیومرث اشتریان، استاد دانشگاه تهران، دکتر کاوه معصومی، پژوهشگر و فعال اجتماعی حوزه آب و محمد ارشدی به عنوان مدیر پنل تخصصی، سه‌شنبه، 24 خردادماه 1401 ساعت 18 الی 20 به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
این نشست سعی می‌کند به مسئله گفت‌وگو و یادگیری اجتماعی در کنار موضوع مشارکت و مشروعیت حکومت به عنوان نهاد سیاست‌گذار، حکمرانی آب و موضوعاتی مهم در حوزه کنش اجتماعی آب بپردازد.
محور گفت‌وگوی پیش رو، این است که از رهگذر فهم مسئله مشروعیت و مشارکت و فرایند یادگیری اجتماعی و تلاش برای حل مسئله مهمی چون آب، که مسئله مرگ و زندگی برای انسان و جامعه ایرانی است، تلاش برای فهم نظری از جامعه ایران موثرتر می‌شود. مسئله آب تنها از طریق تغییر اجتماعی در ایران ممکن می شود و همچنین مسئله آب فرصت تاریخی شناخت واقع‌بینانه از جامعه و ایجاد بسترها و ظرفیت‌ها برای تغییر اجتماعی آن است.
در این نشست، دکتر محمد فاضلی، استاد جامعه‌شناسی به موضوع پیچیدگی و اصلاحات آبی؛ دشواری‌های جلب مشارکت ذینفعان در مدیریت منابع آب در ایران می‌پردازد. مقاله «پیچیدگی و اصلاحات آبی» با استناد به مطالعه‌ای تجربی درباره شبکه‌های آبیاری در خوزستان نشان می‌دهد که چگونه مدیریت مشارکتی آبیاری و انتقال مدیریت آبیاری به کشاورزان با تعداد بسیار زیادی متغیرها، فرایندها و نتایج پیچیده و درهم‌تنیده مواجه است که سبب می‌شود جامعه کشاورزان تمایلی به مشارکت در مدیریت آبیاری نداشته باشد. مقاله همچنین نشان می‌دهد که جلب مشارکت کشاورزان در مدیریت آبیاری به عنوان بخشی از مدیریت منابع آب، مستلزم لحاظ کردن مجموعه‌ای از متغیرهای زمینه‌ای (سیاسی، اقتصادی و اجتماعی)، بوروکراتیک (کارکرد سازمان‌های درگیر در آبیاری و کشاورزی)، محیط‌زیستی (تعامل کشاورزی و آبیاری با تأثیرات محیط‌زیستی آن‌ها)، اقتصاد کشاورزی و حتی عادات رفتاری کشاورزان است. این مقاله ساختار پیچیده ارتباطات میان این چند دسته متغیر را نشان داده و از رویکردی متفاوت به راه‌های توسعه مدیریت مشارکتی منابع آب طرفداری می‌کند.
دکتر کیومرث اشتریان، استاد علوم سیاسی در ارائه خود با عنوان دولت به مثابه واسطه تفاهم اجتماعی به این موضوع می‌پردازد که از سویی زندگی اجتماعی دچار گسستی مضاعف که ناشی از «پایان منابع» است، می شود و از سوی دیگر گروه های توده ای هم تجربه لازم برای مواجهه با یکدیگر را نداشته اند. علاوه بر این نهادهای مدنی و احزاب سیاسی هم کمتر بر کنش سیاستی تمرکز داشته اند و بیشتر بر کنش های سیاسی در سطوحی کلی متمرکز بوده اند. جامعه‌ای که فاقد تجربه گفتگوست و فاقد تجربه مصالحه بر سر مسائل سیاستی بوده و مهارت های فنی لازم برای درک عمق محدودیت های زیست محیطی را ندارد چگونه می تواند از بحران های زیست محیطی که ماهیتی بین قومیتی دارد گذر کند؟
همچنین دکترکاوه معصومی، دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و پژوهشگر مطالعات اجتماعی آب مبحث خود را با عنوان مسئله آب با کدام روایت؟ ارائه می‌کند و این سوال را مطرح می‌کند که مسئله آب درجامعه ایرانی چیست؟ روایت اجتماعی از آن کدام است؟ نسبت میان روایت های اجتماعی از مسئله آب در سطوح کلان، میانه و خرد چیست؟ اصولاً اجماعی هرچند نسبی میان صاحب نظران در این باره وجود دارد؟ چنانچه پاسخ منفی باشد روایت‌های غالب در این عرصه کدام است؟ و هر یک چه بخشی از مسئله آب را توضیح می‌دهند؟ این روایت‌ها چگونه می‌توانند در قالب یک کلان روایت مورد اجماع قرار گیرند؟
اطلاعات کامل در کانال‌های ارتباطی اندیشکده در تلگرام و اینستاگرام قرار می‌گیرد.
