ابزارهای نرخگذاری در راستای مدیریت پایدار آب
عنوان گزارش: Pricing instruments for Sustainable water management
عنوان به فارسی: ابزارهای نرخگذاری در راستای مدیریت پایدار آب
نهاد تهیهکننده: مؤسسه بینالمللی آب (SIWI)
تاریخ انتشار: ۲۰۱۶
تعداد صفحات: ۱۳
در حالت ایدهآل، فرایند مدیریت آب نقطه آغازین خود را تعیین اهداف سیاست آب قرار میدهد که درباره آنها در سطح حوضه یا ملی میان ذینفعان گوناگون توافق شده است. به طور کلی، اهداف سیاست آب را میتوان در سه هنجار برنامهریزی جای داد: برابری، کارآیی و پایداری زیستمحیطی. برابری بدین معنا است که در تخصیص و مصرف آب در جامعه، انصاف رعایت میشود و به حق بشر به آب احترام گزارده میشود. برای نمونه، ادراک انصاف میتواند شامل بهرهمندی از حق مساوی در استفاده از فرصتهای امرار معاش، به عنوان مبنای ارزشگذاری و تخصیص آب باشد. همچنین میتواند شامل تقسیم عادلانه هزینههای آلودگی یا تخریب اکوسیستم باشد. کارآیی بدین معنا است که آب و منابعی که در آن سرمایهگذاری میشود، هدر داده نمیشود، بلکه ثمربخش و با بیشترین بازدهی استفاده میشوند. پایداری زیستمحیطی بدین معنا است که منابع آب به شیوهای استفاده میشوند که نیازهای نسل کنونی را بدون لطمهزدن به توانایی نسلهای آینده در تأمین نیازهای خود برآورده میسازد. این مجموعه از اهداف سیاستی، برجستهکننده این واقعیت است که آب ارزشهای متنوعی دارد و بدهبستان میان آنها ضروری است. نرخگذاری آب از ابزارهایی است که میتواند در این زمینه به کار آید، ولی قادر نیست به طور کامل تمام ارزشهای آب را در خود جذب کند.
برای تحقق ترکیبی خاص از اهداف سیاستی، لازم است تا کارکردهای مختلف مدیریت آب به انجام رسد. برای هر یک از کارکردهای مدیریت آب، یک یا چند ابزار سیاستی میتواند به کار گرفته شود. در این نوشتار، بحث کارکردها به کارکردهایی محدود میشود که میتواند در قالب ابزارهای اداری یا نرخگذاری آب بر پایه بازار به انجام رسد. این ابزارها عبارتند از بازیابی هزینه تأمین خدمات آب و مدیریت آب، و کارآیی بالاتر مصرف آب و بازتخصیص آب میان استفادههای مختلف.
این نوشتار ابتدا با بحث اجمالی درباره واژگان نرخگذاری آب آغاز میشود. سپس، استفادههای بالقوه از ابزارهای نرخگذاری برای مدیریت آب معرفی میشود. در ادامه، چگونگی کاربرد کنونی این ابزارها در شرایط متنوع توصیف میشود. در انتها، پیامهای کلیدی خلاصه شدهاند.
دانلود گزارش