مدیریت ریسک سیلاب شهری
عنوان: Urban Flood Risk Management
عنوان به فارسی: مدیریت ریسک سیلاب شهری
نویسندگان:
نهاد تهیه کننده: سازمان جهانی هواشناسی (WMO) و همکاری جهانی آب (GWP) (۲۰۰۸)
ناشر ترجمه فارسی: وزارت نیرو (۱۳۸۹)
تعداد صفحات: ۶۵
شرح مختصر:
شهرها به طور بالقوهای در معرض سیلگرفتگی قرار دارند، چرا که سطح نفوذناپذیر محیطهای شهری اجازه نفوذ آب باران و فاضلاب را به داخل زمین نمیدهد و در نتیجه، شبکه زهکشی نمیتواند حجم زیاد رواناب را در خود جای دهد. شهرهایی که در حاشیه رودخانهها قرار دارند به سبب سیلگرفتگی آب سطحی و نیز سیلاب رودخانه در معرض خطر قرار دارند.
صرف نظر از اینکه آبگرفتگی شهرها ناشی از سیلاب رودخانهای یا نتیجه ظرفیت ناکافی شبکه زهکشی باشد، پتانسیل خسارتآفرینی سیلها در شهرها بسیار زیاد است. با توجه به تمرکز جمعیت و داراییها در شهرها، حتی سیلابهای کوچکمقیاس نیز ممکن است خسارتهای قابل ملاحظهای را به بار آورند. در موارد حاد، سیلابهای شهری میتواند به فجایعی بینجامد که توسعه شهری را برای چندین سال یا حتی چندین دهه به تعویق بیندازد. آمارهای اخیر به روشنی نشان میدهند که خسارتهای اقتصادی ناشی از سیلابهای شهری در حال افزایش است. از یک سو فرایند مستمر شهرنشینی در ترکیب با رشد نامتناسب ارزش املاک و اراضی در شهرها عامل این روند است، از سویی دیگر سیلابها نیز هم از نظر فراوانی و هم بزرگی رو به افزایش داشتهاند. در چنین شرایطی، مدیریت ریسک سیلاب شهری به شکل فزایندهای به وظیفهای دشوار برای جوامع شهری و مراجع مسئول تبدیل میشود.
هدف اصلی این نوشتار آن است که جنبههای مختلف ریسک سیلاب شهری را ذیل رویکرد مدیریت ریسک توصیف کند. این نوشتار در پنج فصل سازماندهی شده است. در فصل اول ضرورت مدیریت ریسک سیلاب شهری به اختصار توضیح داده میشود. در فصل دوم، دو مفهوم پایهای مدیریت سیل و آب شهری توصیف میشود. فصل سوم، علل و اثرات ریسک سیلاب شهری را با تفکیک مؤلفههای تشکیلدهنده آن بررسی میکند. فصل چهارم، به گنجاندن ریسکهای سیل در برنامهریزی شهر میپردازد. در فصل پایانی، جمعبندی و توصیهها آورده شده است.
فهرست مطالب:
فصل اول- مقدمه
فصل دوم- علل و اثرات ریسک سیلاب شهری
فصل سوم- مدیریت یکپارچه منابع آب
فصل چهارم- چارچوب مفهومی مدیریت ریسک سیلاب شهری
فصل پنجم- جمعبندی و توصیهها