اقتصاد جدید آب؛ ریسکها و منافع جهانیشدن و خصوصیشدن آب شیرین
عنوان:
The New Economy of Water; the Risks and Benefits of Globalization and Privatization of Fresh Water
عنوان به فارسی: اقتصاد جدید آب؛ ریسکها و منافع جهانیشدن و خصوصیشدن آب شیرین
نویسندگان: Peter H. Gleick, Gary Wolff, Elizabeth L. Chalecki, Rachel Reyes
نهاد تهیهکننده: مؤسسه پژوهشی پاسیفیک
تاریخ انتشار: 2002
تعداد صفحات: 61
جهان دستخوش تغییرات چشمگیر و غیر منتظرهای است. انقلاب در اطلاعات و ارتباطات در جریان است. بازارهای جهان در حال گشایش هستند. شرایط اقلیمی در حال تغییر است. جمعیت انسانی همچنان افزایش مییابد، که به نوبه خود تهدیدهای جدیدی را متوجه اکوسیستمهای طبیعی میکند. اقتصادها و نظامهای اجتماعی روز به روز در همتنیدهتر میشوند. و شیوهای که مدیران و سیاستگذاران آب درباره آب میاندیشند نیز در حال تغییر است.
رویکردهای گذشته به مشکلات آب- ساخت سدهای بزرگ، خطوط لوله، و سامانههای آبیاری- منافع زیادی را برای میلیاردها انسان به ارمغان آورد، ولی هزینههای زیادی نیز برجا گذاشتهاند. در انتهای قرن بیستم، هنوز میلیاردها انسان از پایهایترین خدمات آب- آب شرب سالم و خدمات دفع بهداشتی فاضلاب محروم هستند. نگاهها و ایدههای جدیدی در بحث آب مطرح میشود.
در میان قدرتمندترین و بحثبرانگیزترین ایدههای جدید، میتوان این ایده را نام برد که آب باید «کالایی اقتصادی» در نظر گرفته شود، و مشمول قواعد و قدرت بازارها، قیمتها، شرکتهای چندملیتی، و تجارت بینالمللی باشد. در دهه اخیر، این ایده به راههای متعدد و در هزاران مکان به کار گرفته شده است؛ بدین ترتیب بر میلیونها انسان تأثیر گذاشته است. برای آبی که قبلاً رایگان فراهم میشد، قیمت تعیین شده است. از شرکتهای خصوصی برای عهدهدارشدن مدیریت، بهرهبرداری، و گاهی حتی مالکیت سیستمهای آب قبلاً عمومی بود دعوت میشود. مبادله تجاری آب بستهبندی رونق فراوانی یافته است. نهادهای بینالمللی توسعه که با دولتها برای بهبود خدمات آب همکاری میکردند، اکنون بر خصوصیسازی اصرار میورزند. پیشنهادهایی نیز برای انتقال حجمی آب شیرین از مرزهای بینالمللی، و حتی از طریق اقیانوسها مطرح شده است.
این نوشتار به این قبیل مسائل و دغدغهها، و بحث درباره جهانیشدن، خصوصیسازی، و کالاییسازی آب میپردازد. همچنین نمونهها و تجربهها را مرور؛ و اصول و ضوابطی را برای راهنمایی سیاستگذاران عرضه میکند.
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- ماهیت آب
3- جهانیشدن: تجارت بینالمللی آب
4- خصوصیسازی آب
5- ریسکهای خصوصیسازی
6- اصول و استانداردهای خصوصیسازی
7- جمعبندی